Czeskie spółki komandytowe mogą być ciekawą alternatywą dla polskich przedsiębiorców. Spółki te posiadają te same zalety co polskie spółki komandytowe, i co istotne, w przeciwieństwie do polskich spółek komandytowych nie podlegają w pełni opodatkowaniu CIT – zysk przypadający na komplementariuszy opodatkowywany jest wyłącznie na poziomie wspólników.
Nasz poprzedni wpis dotyczący działalności gospodarczej w Czechach koncentrował się na ogólnym zarysie tego, jak wygląda prowadzenie własnej firmy u naszych południowych sąsiadów. W tym artykule postaramy przybliżyć się nieco bardziej szczegółowo czeską spółkę komandytową.
Czeska spółka komandytowa (czes. komanditní společnost lub skrót „kom. spol.” albo „k.s.”), jest podobnie jak w Polsce spółką osobową. Prowadzenie działalności gospodarczej w tej formie jest jednak w Czechach stosunkowo mało popularne, a samych spółek komandytowych jest o wiele mniej niż choćby spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółkę komandytową w Czechach tworzy przynajmniej dwóch wspólników – komandytariusz (czes. komanditista) oraz komplementariusz (czes. komplementář). Mogą być nimi zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne. Podobnie jak w Polsce komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, a komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki do wysokości niepokrytego wkładu lub ustalonej w umowie spółki sumy komandytowej (czes. komanditní suma).
Status podatkowy czeskiej spółki komandytowej dość istotnie różni się od polskiej. Spółka ta jest zarazem transparentna podatkowo (jak polskie spółki komandytowe do końca 2020 r.), jak i jest podatnikiem CIT (czyli podobnie jak obecnie polskie spółki komandytowe). Decydujące znaczenie ma tutaj status wspólnika – dla komplementariuszy spółka ta jest transparentna, a dla komandytariuszy jest podatnikiem CIT.
Do założenia spółki komandytowej w Czechach, odmiennie niż w Polsce nie jest wymagana wizyta u notariusza. Ze względu na profesjonalny charakter zawodu notariusza oraz przepisy czeskiej ustawy o kosztach sądowych, przewidującej niższe opłaty za wniosek o wpis do Rejestru Handlowego (czes. Obchodní rejstřík, OR), wizyta u notariusza w celu przygotowania umowy spółki i zgłoszenia jej do Rejestru Handlowego jest jednak zalecana.
W umowie spółki komandytowej działającej w Czechach, podobnie jak w przypadku polskich spółek komandytowych, muszą znaleźć się m.in. postanowienia określające osoby komandytariusza i komplementariusza, nazwę i siedzibę spółki, wysokość sumy komandytowej, przedmiot działalności, zasady podziału zysku i straty, a także określenie wkładów do spółki wnoszonych przez poszczególnych wspólników. Co ciekawe, czeskie przepisy ustawy o spółkach handlowych (czes. Zákon o obchodních korporacích) przewidują, że w przypadku braku uregulowania w umowie zasad podziału zysku pomiędzy wspólników, zysk wypracowany przez spółkę jest dzielony na połowę pomiędzy komplementariuszy a spółkę. Komplementariusze swoją połowę zysku dzielą pomiędzy siebie na równe części, a cześć przypadająca na spółkę, po opodatkowaniu, dzielona jest pomiędzy komandytariuszy proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów w spółce.
Komandytariusze, co do zasady, nie uczestniczą w stracie spółki. Obowiązek wniesienia wkładu do spółki ciąży wyłącznie na komandytariuszu, a komplementariusz nie musi wnosić do spółki żadnego wkładu. Minimalna wartość wkładu do spółki nie jest w określona przepisami, a tym samym może to być nawet 1 Korona czeska. Czeska spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do Rejestru Handlowego.
Spółka komandytowa w Czechach jest dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców rozpoczynających dopiero swoją działalność lub nieposiadających dostatecznie dużych środków, aby prowadzić działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Po stronie zalet prowadzenia działalności w takiej formie wskazać trzeba także to, że czeska dla komplementariuszy spółka komandytowa jest podmiotem transparentnym podatkowo, co oznacza, że zyski z jej działalności opodatkowane są wyłącznie na poziomie samych wspólników. Dodatkowo spółka komandytowa w Czechach jest stosunkowo łatwa do założenia i prowadzenia, a czas rejestracji spółki nie powinien trwać dłużej niż 1 miesiąc, co może stanowić atrakcyjną alternatywę dla polskich przedsiębiorców.
Czy polscy przedsiębiorcy zdecydują się na prowadzenie działalności w tej formie? Trudno obecnie wyrokować, głównie dlatego, że najistotniejsze dla przedsiębiorców elementy Polskiego Ładu nie zostały jeszcze ubrane w projekty ustaw. Zapewne same różnice w opodatkowaniu polskich i czeskich spółek komandytowych nie będą wystarczające do skokowego wzrostu zainteresowania tą formą przez Polaków. Ewentualne zmiany w zakresie składek ZUS mogą to jednak dość istotnie zmienić.
W kolejnych artykułach z serii „Czechy – dobra zmiana” będziemy przedstawiać Państwu pozostałe formy prawne w jakich polscy przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność gospodarczą w Republice Czeskiej.
autorzy: Paweł Podsiedlik Paweł Przybyło