Najważniejsze założenia nowelizacji ustawy o podatku VAT

W dniu 12 kwietnia 2019 roku Sejm przyjął rządowy projekt zmiany ustawy o VAT. Projekt ten przewiduje utworzenie tzw. białej listy podatników VAT, tj. jednolitego wykazu zawierającego dane podatników podatku VAT. Biała lista ma zastąpić dotychczasowe trzy wykazy odnoszące się do podatników podatku VAT. Biała lista podatników VAT będzie zawierała między innymi takie informację jak: nazwę podmiotu, numer NIP, numer KRS, datę oraz podstawę prawną rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz numer rachunku bankowego podatnika. Nowy wykaz ma być aktualizowany raz na dobę, zaś dostęp do niego ma być całkowicie bezpłatny.

Zmiany wskazane w projekcie ustawy mają ułatwić weryfikację nowych i dotychczasowych kontrahentów przez przedsiębiorców poprzez umieszczenie wszystkich informacji w jednym wykazie – tj. na białej liście. Nowością jest natomiast udostępnienie w wykazie numeru rachunku bankowego podatnika. Te nowe unormowanie ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego w Polsce, poprzez nałożenie na podatników wymogu sprawdzania swoich kontrahentów w oparciu o dane wykazane na białej liście.

Sankcje i ograniczenia

Udostępnienie numeru rachunku bankowego wiąże się z nałożeniem na przedsiębiorców obowiązku każdorazowego sprawdzania numeru rachunku danego kontrahenta przed dokonaniem przelewu w zakresie jego zgodności z numerem ujawnionym na białej liście. W razie wykonania przelewu o wartości przekraczającej 15 tys. zł na rachunek inny niż udostępniony na białej liście, podatnikowi, który wykonał taki przelew nie będzie przysługiwało prawo do zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodu. Ponadto, jeśli okaże się, że kontrahent nie uiścił należności z tytułu podatku VAT, przedsiębiorca, który przelał pieniądze na konto nieujawnione w wykazie będzie odpowiadał solidarnie ze sprzedawcą, do wysokości zobowiązania podatkowego wynikającego z tej transakcji.

Ograniczenie polegające na braku możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie ma zastosowania w przypadku gdy przedsiębiorca, który dokonał przelewu na rachunek inny niż ujawniony na białej liście podatników VAT, zawiadomi w terminie 3 dni właściwego dla kontrahenta naczelnika urzędu skarbowego o dokonanej czynności. Zawiadomienie te musi zawierać nazwę (bądź imię i nazwisko) zawiadamiającego przedsiębiorcy, jego siedzibę bądź miejsce prowadzenia działalności; dane wystawcy faktury (numer identyfikacyjny, nazwę oraz adres); wysokość należności przelanej na nieujawniony rachunek oraz dzień zlecenia przelewu. Sankcja solidarnej odpowiedzialności przedsiębiorcy nie będzie miała zastosowania w przypadku złożenia przez przedsiębiorcę zawiadomienia, o którym mowa powyżej oraz w przypadku zastosowania przez przedsiębiorcę mechanizmu podzielonej płatności.

Nowelizacja wprowadzająca białą listę podatników VAT ma wejść w życie 1 września 2019 roku, zaś przepisy dotyczące sankcji za przelew na rachunek nieujawniony, będą obowiązywać od 1 stycznia 2019 roku.