Ulga na działalność badawczo-rozwojową

Ulga badawczo-rozwojowa obowiązująca od 1 stycznia 2016 roku zastąpiła ,,starą’’ ulgę technologiczną. Umożliwia ona odliczenie części określonych kategorii wydatków poniesionych na działalność badawczo-rozwojową (kosztów tzw. „kwalifikowanych” mieszczących się w granicach ustawowych limitów) od podstawy opodatkowania niezależnie od tego, że wydatki te już wpłynęły na podstawę opodatkowania (obniżyły ją) jako koszty uzyskania przychodów.

PREFERENCJA PODATKOWA KTO MOŻE SKORZYSTAĆ Z ULGI

Ulga B+R polega na ponownym ujęciu już raz odliczonych kosztów od podstawy opodatkowania. Po raz pierwszy wydatki na działalność badawczo-rozwojową ujmowane są w kosztach uzyskania przychodów na zasadach ogólnych. Następnie wydatki te są ponownie odliczane od podstawy opodatkowania.

W związku z powyższym wydatki stanowiące koszty kwalifikowane wykorzystywane są przez przedsiębiorcę dwukrotnie. Najpierw w wyniku ich ujęcia w KUP, a następnie pomniejszenia podstawy opodatkowania o poniesione wydatki na prace B+R.

W zawiązku z tym każda złotówka przeznaczona na działalność badawczo-rozwojową będzie pomniejszała podstawę opodatkowania o 2 złote.
Z ulgi korzystają przedsiębiorcy będący podatnikami PIT albo CIT. Mogą nimi być:

  • osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub prowadzące działalność za pomocą spółek osobowych lub cywilnych;

  • osoby prawne w tym także osoby prowadzące działalność za pomocą spółek osobowych lub cywilnych;

  • podmioty posiadające status centrum badawczo-rozwojowego (CBR).

Jeżeli w podatnik w danym roku wykazał stratę lub osiągnął dochód mniejszy niż wysokość możliwego odliczenia nie jest to przeszkoda w rozliczeniu ulgi. Ulga może zostać rozliczona w ciągu 6 kolejnych lat podatkowych.

CO TO JEST DZIAŁALNOŚĆ B+R

Działalność badawcza (research) i prace rozwojowe (development), w skrócie B+R, obejmuje pracę twórczą podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy, w tym wiedzy o człowieku, kulturze i społeczeństwie, oraz wykorzystanie tych zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Do przykładowych działań, które mogą zostać objęte ulgą B+R można zaliczyć:

  • projektowanie, wykonanie i testowanie prototypów i modeli doświadczalnych (przed ich wdrożeniem do produkcji seryjnej lub do użytkowania),

  • projektowanie narzędzi, przyrządów do obróbki, form i matryc z wykorzystaniem nowych technologii,

  • projektowanie, wykonanie i funkcjonowanie linii próbnej,

  • projektowanie, wykonanie i testowanie wybranych rozwiązań w zakresie nowych lub udoskonalonych materiałów, urządzeń, produktów, procesów, systemów lub usług,

  • badania rynku pod kątem przyszłych potrzeb konsumentów lub zbytu wyrobów,

  • badanie stanu obecnego i prognozowanie przyszłego rozwoju techniki w danej branży przemysłu.,

  • badania uzupełniające, patentowe czy licencyjne,

  • opracowanie dokumentacji konstrukcyjno-technologicznej przyszłego produkt,

  • badania kliniczne,

  • badania nad zwiększeniem skali,

  • badania materiałowe,

  • wdrażanie nowych procedur prowadzących do poprawy jakości usług.

Podkreślenia wymaga przy tym fakt, że zakończenie danych prac badawczych i rozwojowych sukcesem nie jest warunkiem zastosowania ulgi B+R.

KATEGORIE KOSZTÓW KWALIFIKOWANYCH OD 2018 ROKU WYSOKOŚĆ ODLICZENIA

Przedsiębiorcy bez status CBR:

  • wynagrodzenie pracowników (w tym także to wypłacane na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenie) oraz składki na ubezpieczenie;

  • surowce i materiały;

  • sprzęt specjalistyczny;

  • wynagrodzenie za odpłatne korzystanie z aparatury badawczej;

  • usługi zewnętrzne od jednostek naukowych;

  • odpisy amortyzacyjne;

  • wydatki na uzyskania i utrzymanie patentu;

Dodatkowe kategorie dla przedsiębiorców mających status centrum badawczo-rozwojowego:

  • amortyzacja niektórych budowli, budynków i lokali;

  • usługi zewnętrzne od podmiotów innych niż jednostki naukowe. Odliczeniu podlega określona procentowo część kosztów kwalifikowanych. Wysokość limitu odliczenia zależy od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa oraz rodzaju kosztów kwalifikowanych.

W 2018 roku prawo do odliczenia przysługuje w wysokości:

  • 100% dla przedsiębiorców niebędących centrum badawczo-rozwojowym;

  • 150% dla centrum badawczo-rozwojowego.

Stawki te dotyczą zarówno kosztów osobowych jak i pozostałych kosztów.

Oznacza to, że dla jednostki niebędącej centrum badawczo rozwojowym zwrot z 1 zł wyniesie 38 groszy, a dla jednostki będącej centrum badawczo rozwojowym będzie to aż 47,5 gr.
PRZYKŁADOWE ROZLICZENIE ULGI B+R W 2018 ROZLICZENIE ULGI
1 000 000 PLN
200 000 PLN przychody z działalności gospodarczej
koszty prac B+R w tym:
-150 000 PLN

-50 000 PLN wydatki z tytułu wynagrodzeń pracowników
koszty materiałów, sprzętu i amortyzacji
800 000 PLN podstawa opodatkowania
-200 000 PLN 100% kosztów kwalifikowanych dot. wynagrodzeń (odliczenie ulgi)
600 000 PLN podstawa opodatkowania po odliczeniu ulgi B+R
152 000 PLN kwota podatku bez ulgi
114 000 PLN kwota podatku z uwzględnieniem ulgi
38 000 PLN wartość niezapłaconego podatku

Aby skorzystać z ulgi konieczne jest:

  • ustalenie statusu przedsiębiorcy;

  • określenie odpowiedniego limitu ulgi oraz rodzaju kosztów kwalifikowanych;

  • obliczenie wartości kosztów kwalifikowanych na podstawie prowadzonej ewidencji;

  • ustalenie czy zachodzą przesłanki wyłączenia kosztów i dokonanie ewentualnych wyłączeń;

  • odliczenie w zeznaniu rocznym od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych;

  • przygotowanie CIT-BR lub PIT-BR.

NAJWAŻNIEJSZE ZMIANY OBOWIĄZUJĄCE OD 2018

  • możliwość uwzględnienia w kosztach kwalifikowanych wydatków na:

  • wynagrodzenia wypłacane na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło;

  • nabycie sprzętu specjalistycznego niebędącego środkiem trwałym, wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności B+R (np.: naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych);

  • zniesienie ograniczenia dla ,,dużych przedsiębiorców” w zakresie możliwości zaliczania do kosztów kwalifikowanych kosztów patentowych;

  • wprowadzenie możliwości uznania za koszty kwalifikowane odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych w postaci kosztów prac rozwojowych (zakończonych pozytywnym wynikiem), w proporcji w jakiej w jej wartości początkowej pozostają wskazane w ustawie koszty kwalifikowane; możliwość skorzystania z ulgi przez podatnika prowadzącego działalność na terenie SSE, ale wyłącznie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia SSE.