25 września wchodzi w życie Ustawa o sygnalistach. Ustawa ta nakłada na pracodawców, zatrudniających ponad 50 pracowników, obowiązek wdrożenia systemu zgłaszania naruszeń prawa i nieprawidłowości. Brak wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych może wiązać się z nałożeniem kary grzywny do 1.080.000,00 zł.
Kim jest sygnalista?
Sygnalistą w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów jest osoba, która zgłasza lub ujawnia informacje o naruszeniu prawa związane z miejscem pracy. Poza pracownikami, ochroną objęto również zleceniobiorców, wolontariuszy, współpracowników i inne osób współpracujące z danym podmiotem w oparciu o inną podstawę prawną.
Jakie obowiązki nałożono na pracodawców?
Każdy pracodawca, który zatrudnia co najmniej 50 osób, powinien:
1. wdrożyć system zgłoszeń wewnętrznych – ustalić procedurę zgłaszania naruszeń
i prowadzić rejestr zgłoszeń;
2. zabezpieczyć dane sygnalistów – zapewnić, że tożsamość sygnalistów pozostanie poufna;
3. prowadzić rejestr zgłoszeń – dokumentować każde zgłoszenie, w tym jego treść, dane sygnalisty oraz podjęte działania następcze;
4. przygotować odpowiednią dokumentację – opracować materiały pozwalające na wyjaśnianie zgłaszanych nieprawidłowości w funkcjonowaniu pracodawców.
Podkreślenia wymaga, że próg zatrudniania 50 osób nie dotyczy przedsiębiorców działających w sektorze usług i produktów finansowych i rynków finansowych oraz innych podmiotów, objętych regulacjami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu. Niezależnie od liczby zatrudnionych osób, te podmioty muszą posiadać odpowiednie procedury zgłaszania naruszeń.
Na czym polega ochrona sygnalistów?
Ustawa zapewnia sygnalistom pełną ochronę przed jakimikolwiek działaniami odwetowymi ze strony pracodawców. Nie można ich straszyć ani karać za zgłaszanie nieprawidłowości.
Sygnalista jest chroniony od momentu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Sygnaliście przysługuje ochrona pod warunkiem, że sygnalista że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia.
Zakaz działań odwetowych
Zabronione jest podejmowanie działań odwetowych wobec sygnalistów. Oznacza to, że pracodawcy nie mogą stosować wobec nich żadnych represji, m.in. takich jak:
1. odmowa zatrudnienia;
2. zwolnienie z pracy, rozwiązania stosunku współpracy lub zlecenia;
3. obniżenie wynagrodzenia;
4. odmowa awansu;
5. degradacja;
6. mobbing i dyskryminacja;
7. niesprawiedliwe traktowanie.
Prawa sygnalistów
Jeśli sygnalista padnie ofiarą działań odwetowych, ma prawo do:
– odszkodowania – wysokość odszkodowania nie może być niższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej z poprzedniego roku, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
– zadośćuczynienia – sygnalista może również ubiegać się o rekompensatę za doznaną krzywdę.
Brak odpowiedzialności za zgłoszenie
Ustawa wprowadza zakaz zrzekania się praw przysługujących sygnalistom. Oznacza to, że sygnalista nie może ponosić odpowiedzialności za szkody wynikłe z dokonania zgłoszenia, o ile miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłaszane informacje są prawdziwe i niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa.
Jak możemy pomóc?
WWP oferuje kompleksową pomoc w przygotowaniu i wdrożeniu nowych procedur. Pomożemy Ci:
– stworzyć system zgłoszeń wewnętrznych dostosowany do specyfiki Twojej firmy.
– przeprowadzić audyt dokumentacji i określić, jakie zmiany są potrzebne.
– zapewnić bieżące wsparcie w zakresie obsługi zgłoszeń i utrzymania zgodności z przepisami.
Nie zwlekaj! Skontaktuj się z nami i przygotuj swoją firmę na nowe przepisy.