1 lipca 2023 – Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego – skutki dla podatników

W związku z obecną sytuacją epidemiczną, związaną z COVID-19, Ministerstwo Zdrowia podjęło decyzję o odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r. Omawiamy poniżej najważniejsze skutki podatkowe oraz pozostałe konsekwencje, jakie wiążą się z tym faktem.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia już obowiązuje
Po odwołaniu stanu epidemii od 16 maja 2022 r. w Polsce obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego. W piątek 16 czerwca 2023 r. zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw odpowiednie rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie odwołania stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r. Ministerstwo Zdrowia zakłada, że COVID-19 nie stanowi obecnie większego zagrożenia, a aktualna sytuacja epidemiczna pokazuje, że spada ilość zakażeń, zgonów i hospitalizacji.
Od 1 lipca 2023 r. przestaną zatem obowiązywać szczególne rozwiązania wprowadzone do polskiego porządku prawnego, przewidziane w tzw. ustawach covidowych.

Interpretacje podatkowe
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego termin na wydanie wniosku o interpretację podatkową został wydłużony do 6 miesięcy. Od 1 lipca 2023 r. ponownie będą obowiązywać terminy wynikające z Ordynacji Podatkowej – interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku.

Termin – zgłoszenie płatności na rachunek spoza tzw. białej listy
Gdy zapłata należności powyżej 15 tys. zostanie zrealizowana na inny rachunek bankowy niż zamieszczony na tzw. białej liście podatników VAT, zastosowanie będzie miała sankcja w postaci wyłączenia tej kwoty płatności z podatkowych kosztów uzyskania przychodów. W celu uniknięcia negatywnych konsekwencji podatkowych, konieczne jest zawiadomienie fiskusa o dokonanym przelewie. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego termin złożenia zawiadomienia ZAW-NR został wydłużony do 14 dni. Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego spowoduje, że przywrócony zostanie standardowy termin 7-dniowy.

Schematy podatkowe (MDR)
Raportowanie krajowych schematów podatkowych w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego było zawieszone. Po upływie 30 dni od odwołania tego stanu zostaną przywrócone standardowe terminy do raportowania schematów podatkowych, określone w Ordynacji podatkowej. Po przywróceniu tych terminów (czyli od 1 sierpnia 2023 r.) podatnicy będą mieli maksymalnie 30 dni na dopełnienie wszystkich obowiązków związanych z raportowaniem schematów krajowych, które miały miejsce w ciągu ostatnich 3 lat.

Ceny transferowe
W zakresie korekty cen transferowych po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego powróci obowiązek uzyskania od podmiotu powiązanego oświadczenia lub dowodu księgowego, potwierdzającego dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości.

Certyfikaty rezydencji
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, przy pobieraniu podatku u źródła, można było posługiwać się certyfikatem rezydencji, gdy 12-miesięczny okres ważności certyfikatu minął w okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego (dotyczy certyfikatów rezydencji, niezawierających okresu ważności). Wskazane uproszczenie będzie jeszcze obowiązywać w okresie 2 miesięcy od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

Wybrane konsekwencje odwołania stanu zagrożenia epidemicznego

Przykładowe skutki odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, inne niż wynikające z przepisów podatkowych, są następujące:
– Zostanie przywrócony obowiązek realizacji wstępnych oraz okresowych badań pracowników. Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego należy podjąć wykonywanie zawieszonych obowiązków w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania tego stanu.
– Na przeprowadzenie szkoleń okresowych w dziedzinie bhp, niewykonanych w czasie stanu epidemii oraz stanu zagrożenia epidemicznego, pracodawcy i pracownicy będą mieli 60 dni od zakończenia stanu zagrożenia epidemicznego.
– Z kolei po upływie 30 dni minie termin do złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca, który to termin wypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego.
– Po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty należności z tytułu składek ZUS oraz płatności, wynikających z decyzji podatkowych, organ rozpocznie naliczanie zawieszonej opłaty prolongacyjnej.
– Po uchyleniu stanu zagrożenia epidemicznego, w lipcu wrócą obowiązkowe kontrole na budowach. Przestanie obowiązywać przepis covidowy, dzięki któremu nie stosuje się art. 55 prawa budowlanego, zgodnie z którym powiatowy nadzór budowlany powinien przeprowadzać obowiązkowe kontrole przed zakończeniem budowy.
– Po upływie 90 dni dnia odwołania stanu zagrożenia przestanie obowiązywać zakaz potrącania przez zamawiających kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego, z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, jak również z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy.

Komentarz WWP
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego wiąże się w głównej mierze z powrotem obowiązków nałożonych na przedsiębiorców i podatników, które na skutek ustaw covidowych zostały albo zmienione, albo zawieszone. Zbliżający się okres wakacji będzie dla wielu czasem wytężonej pracy, związanej z nadrabianiem prawnych „zaległości”. Wydaje się, że zbyt krótkie okresy przejściowe zwiększają ryzyko, że wywiązanie się z niektórych obowiązków może być niezwykle trudne.
Jednym z największych wyzwań związanych z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego będzie  przywrócenie terminów raportowania krajowych schematów podatkowych. Jeśli analiza w tym zakresie nie była prowadzona na bieżąco, okres wakacyjny będzie czasem, w którym należy zidentyfikować schematy podatkowe z ostatnich 3 lat, a także je zaraportować, jeśli spełnią określone w Ordynacji podatkowej warunki. Dla wielu wakacje będą zatem okresem wytężonej pracy, a urlopowy wypoczynek będzie musiał niestety poczekać.

Cały wpis można pobrać TUTAJ