POMOC OSOBOM DOTKNIĘTYM DZIAŁALNIAMI ZBROJNYMI
W celu pomocy osobom starającym się o uzyskanie statusu uchodźcy w Polsce przedstawiamy broszurę z najważniejszymi informacjami dotyczącymi wniosku o ochronę międzynarodową. Niniejsze opracowanie zostało stworzone w oparciu o obowiązujące przepisy prawne, niemniej rząd rozważa zmiany obowiązującego prawa w celu dostosowania go do dzisiejszych realiów, tak aby przyspieszyć i usprawnić pomoc osobom ubiegającym się o status uchodźcy w Polsce.

WNIOSEK O OCHRONĘ MIĘDZYNARODOWĄ
W Polsce wniosek o udzielenie pomocy międzynarodowej składa się za pomocą Straży Granicznej, który następnie jest przekazywany do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Możliwym jest złożenie wniosku:
▪ na przejściu granicznym,
▪ w placówce lub oddziale Straży Granicznej (jeżeli osoba znajduje się już w Polsce);
▪ w ośrodku dla cudzoziemców.
Wniosek mogą złożyć zarówno osoby, które przebywają na terenie Polski legalnie (na podstawie wizy/karty pobytu) oraz osoby, które przebywają na terenie Polski nielegalnie. Straż Graniczna nie może odmówić przyjęcia wniosku. Do jej obowiązków należy przyjęcie wniosku i przekazanie go do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Funkcjonariusz Straży Granicznej jest zobowiązany do sfotografowania osoby składającej wniosek oraz osób, w imieniu których wniosek jest składany (np. członków rodziny), pobrania odcisków palców oraz przeprowadzenia badań lekarskich.

OGRANICZENIA ZWIĄZANE Z COVID-19
Uciekających przed wojną po przybyciu do Polski nie obowiązuję kwarantanna. Zgodnie ze znowelizowanym rozporządzeniem obowiązek kwarantanny nie dotyczy „osób przekraczających odcinek granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa”.

CZYNNOŚCI PO ZŁOŻENIU WNIOSKU
Po złożeniu wniosku osoba ubiegająca się o status uchodźcy jest zobowiązana oddać dokument podróży np. paszport. Zostanie on przekazany do depozytu Urzędu do Spraw Cudzoziemców podczas trwania postępowania. Osobie ubiegającej się o status uchodźcy zostanie wydane zaświadczenie o złożeniu wniosku do depozytu oraz Tymczasowe Zaświadczenie Tożsamości Cudzoziemca (TZTC). Dzieci osób ubiegających się o status uchodźcy zostają wpisane do jego TZTC. Dzieci, które ukończyły 5 lat mogą otrzymać własne TZTC po złożeniu odpowiedniego wniosku.
Osoby ubiegające się o status uchodźcy są zobowiązane udać się do Ośrodka Recepcyjnego. Z informacji przekazanych przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych obecnie na granicy polsko-ukraińskiej istnieją tymczasowe Ośrodki Recepcyjne.
W trakcie trwania postępowania cudzoziemcom przysługuje opieka socjalna i zdrowotna. Nie muszą oni mieszać w specjalnych Ośrodkach, aby otrzymać taką pomoc.
Zamieszkać poza ośrodkiem można m.in. w celu:
▪ zapewnienia bezpieczeństwa cudzoziemcowi, z uwzględnieniem szczególnej sytuacji samotnych kobiet;
▪ ochrony porządku publicznego;
▪ ochrony i otrzymania więzi rodzinnych (jeżeli członek rodziny przebywa legalnie w Polsce, a cudzoziemiec chce do niej dołączyć).
Co do zasady, osoba ubiegająca się o status uchodźcy jest zobowiązana przedstawić wyżej wskazane okoliczności w stosownym wniosku, aby móc mieszkać poza Ośrodkiem Z uwagi jednak na wyjątkową sytuację, Urząd do Spraw
Cudzoziemców nie powinien negatywnie rozpatrywać takich wniosków.

TYMCZASOWY OŚRODEK RECEPCYJNY
W punkcie recepcyjnym osoby przekraczające granicę otrzymują:
– ciepły posiłek, napój, podstawową opiekę medyczną oraz miejsce na odpoczynek,
– informację na temat pobytu w Polsce,
– tymczasowe zakwaterowanie w Polsce.

OPIEKA MEDYCZNA
Osoby ubiegające się o status uchodźcy mają prawo do korzystania z opieki medycznej w Polsce. Pomoc medyczna obejmuje wszelkie usługi medyczne finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia Opieka medyczna jest koordynowana przez Petra Medica Sp z o.o. w Warszawie należy kontaktować się pod numer telefonu +48 22 74 02 020.

PRAWO DO PRACY
Co do zasady, w ciągu 6 pierwszych miesięcy osoby ubiegające się o status uchodźcy nie mogą podejmować legalnej pracy w Polsce. Jeżeli procedura będzie się przedłużać, to osoba taka może wystąpić z wnioskiem do Urzędu do Spraw Cudzoziemców o wydanie zaświadczenia wraz z TZTC, które będzie uprawniało do podjęcia
legalnej pracy w trakcie trwania postępowania. Po uzyskania statusu uchodźcy osoby takie mogą legalnie pracować w Polsce. Przysługują im te same praca, co obywatelom Polski (z wyjątkiem praw wyborczych).

WYJAZD ZA GRANICĘ
W trakcie oczekiwania na decyzję, osoby ubiegające się o status uchodźcy nie mogą wyjeżdżać poza granice Polski.

CZŁONEK RODZINY PRZEBYWAJĄCY W INNYM KRAJU
W przypadku, gdy członek najbliższej rodziny przebywa legalnie w kraju Unii Europejskiej, istnieje możliwość wyjazdu do określonego kraju przez cudzoziemca. Jest on zobowiązany do złożenia odpowiedniego wniosku do Urzędu do Spraw Cudzoziemców w celu wszczęcia postępowania tzw. Dublin III. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające więzi rodzinne (np. akt małżeństwa, akt urodzenia). W takiej sytuacji Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców występuje do władz określonego kraju o akceptację wniosku.

POZYTYWNA DECYZJA O PRZYZNANIU STAUSU UCHODŹCY
Po uzyskaniu pozytywnej decyzji jest możliwość mieszkania w Ośrodku oraz otrzymywania pomocy socjalnej przez okres 2 miesięcy od daty doręczenia decyzji. Osoby posiadające status uchodźcy mogą złożyć w ciągu 60 dni wniosek o przyznanie indywidualnego programu integracyjnego. Wniosek składa się do instytucji zajmującej się pomocą społeczną w miejscu zamieszkania. Pomoc jest udzielana na okres maksymalnie 12 miesięcy i będzie realizowana w ramach uzgodnienia pomiędzy powiatowym centrum pomocy rodzinie a cudzoziemcem, poprzez które zostaną określone wysokość, zakres i forma pomocy w zależności od indywidualnej sytuacji życiowej cudzoziemca i jego rodziny.

Cały informator do pobrania w wersji PDF znajduje się TUTAJ.

Udzielamy darmowej pomocy prawnej wszystkim cudzoziemcom, którzy w wyniku działań zbrojnych znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej, prosimy o kontakt pod nr telefonu +48 608 493 848.