Rewolucja w opodatkowaniu spółek jawnych i komandytowych

Ministerstwo Finansów ujawniło plany zmian podatków na rok 2021 – od nowego roku podatek dochodowy dla spółek komandytowych i jawnych z polskiego sektora MŚP wzrośnie z 19 do blisko 35%. Zmiany nie dotkną spółek zagranicznych.

Nowi podatnicy CIT

Od nowego roku polskie spółki komandytowe i niektóre spółki jawne zostaną podatnikami CIT. Oznacza to, że ich dochody, podobnie jak spółek akcyjnych, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz komandytowo-akcyjnych, z perspektywy ich wspólników będących osobami fizycznymi będą efektywnie opodatkowane blisko 35% podatkiem dochodowym. Zmiana ta uderzy w szczególności w polski mały i średni biznes oraz firmy rodzinne. Zwiększenie podatków w praktyce nie dotknie inwestorów oraz spółek zagranicznych.
Przypomnijmy, że obecnie spółki te stanowią tzw. podmioty transparentnych podatkowo. Oznacza to, że podatek od ich dochodów rozliczany jest bezpośrednio przez wspólników tych spółek a jego wypłata opodatkowana nie jest. Efektywnie zatem wspólnicy płacą jedynie 19% liniowy podatek dochodowy od osiągniętego dochodu (niezależnie od tego czy dochód ten był wypłacany do wspólnika czy reinwestowany w spółce).
Od 1 stycznia 2021 r. podatek dochodowy od dochodów takich spółek będzie płacony dwukrotnie – raz w momencie uzyskania dochodu i drugi raz w momencie wypłaty zysków do wspólników. Efektywnie oznacza to niemal dwukrotne zwiększenie podatku dla wspólników takich spółek będących osobami fizycznymi zamieszkałymi w Polsce. Zmiana ta nie dotknie zagranicznych spółek komandytowych oraz dużych podatników funkcjonujących w grupach kapitałowych.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu zmiana ta nie stanowi zwiększenia podatków, lecz jest „uszczelnianiem” systemu podatkowego.
O ile podatnikami CIT zostaną wszystkie polskie spółki komandytowe, tak spółki jawne zostaną podatnikami CIT jeśli:
▪ choć jeden wspólnik takiej spółki nie będzie osobą fizyczną oraz;
▪ spółka jawna nie złoży przed rozpoczęciem roku podatkowego informacji o prawie do udziału w zysku jakie mają jej wspólnicy lub;
▪ spółka nie dokona aktualizacji powyższych danych w terminie 14 dni od ich zaistnienia.
Przepisy takie mogą okazać się pułapką skutkującą zmianą zasad opodatkowania wspólników spółki jawnej w trakcie roku razie niedopełnienia przez nich obowiązków sprawozdawczych (dodajmy zmian podlegających już ujawnieniu w KRS oraz rejestrze beneficjentów rzeczywistych). Wątpliwe jest również jaki będzie status spółek, w których udział w zysku jest zmienny i ustalany przez wspólników na bieżąco.

Przepisy przejściowe

Nowelizacja zawiera przepisy przejściowe wyłączające czasowo zastosowanie nowych przepisów do niektórych spółek jawnych i komandytowych. Sposób sformułowania tych przepisów, w szczególności w odniesieniu do konieczności zamykania ksiąg rachunkowych oznacza jednak, iż wyjątki mają w zasadzie czysto teoretyczny charakter.
Do tej pory utartą praktyką było, iż nowe przepisy wchodziły w życie dopiero z początkiem kolejnego roku obrotowego spółek. Proponowane brzmienie przepisów przejściowych należy zatem uznać za jedynie pozornie realizujące tę zasadę.

Pozostałe zmiany

Dodatkowo projekt przewiduje:

  1. Zwiększenie wartości przychodu uprawniającego do stosowania 9% podatku CIT do 2 MLN EURO (zamiast aktualnych 1,2 MLN EURO);
  2. Wprowadzanie definicji spółki nieruchomościowej i szczególny reżim jej opodatkowania;
  3. Ograniczenie możliwości rozliczania przez spółki strat podatkowych jeśli wynikają one z działalności akwizycyjnej lub zmiany właścicieli podatnika;
  4. Obowiązek przygotowania i publikacji sprawozdania z realizacji strategii podatkowej.
    W dokumencie tym podatnik będzie miał opisać m.in. jakie jest jego „podejście do dobrowolnych form współpracy z KAS”. Dodamy, że brak przygotowania powyższego dokumentu będzie wiązał się z możliwością nałożenia kary pieniężnej do 1 MLN PLN.
  5. Istotne zmiany w ustawie o ryczałcie, w tym zwiększenie przychodów uprawniających do stosowania ryczałtu do kwoty 2 MLN EURO.
  6. Usztywnienie zmiany stawek amortyzacyjnych dla podmiotów zwolnionych z podatku lub rozliczających się ryczałtem.
    Pragniemy podkreślić, że powyżej opisane zmiany stanowią jedynie projekt rządowego projektu i w toku dalszych prac sejmowych mogą ulec zmianom. Przypomnijmy, że rządowi nie zostało wiele czasu na przeprowadzenie projektu. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego ustawa powinna zostać ogłoszona do końca listopada.
    W kolejnych wydaniach naszego newslettera będziemy informować Państwa szczegółowo o planowanych zmianach i dalszych etapach prac legislacyjnych.