Do końca września 2018 roku podatnicy po raz pierwszy będą musieli przygotować dokumentację cen transferowych i złożyć oświadczenia o jej sporządzeniu. Wynika to z rozporządzenia Ministra Finansów z 15 marca 2018 r., zgodnie z którym zostały wydłużone terminy na sporządzenie dokumentacji lokalnej i grupowej oraz na złożenie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji i sprawozdania CIT-TP/PIT-TP.
CENY TRANSFEROWE – TERMINY
1 stycznia 2017 roku weszła w życie nowelizacja przepisów dotyczących cen transferowych. W związku z jej wprowadzeniem, podatnicy wraz ze złożeniem rocznego zeznania podatkowego, muszą przedstawić oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych oraz sprawozdanie CIT-TP / PIT-TP. Te nowe obowiązki zgodnie z pierwotnym założeniem ministerstwa po raz pierwszy miały zatem być teoretycznie wykonane do końca marca (dla podatników CIT) i do końca kwietnia (dla podatników PIT). Jednakże, Ministerstwo Finansów w związku z głosami wielu podatników, którzy wskazywali, że mają trudności ze sporządzeniem dokumentacji w ustawowych terminach, zdecydowało się na przedłużenie tych terminów.
Nowy termin (30 wrzesień) ma mieć zastosowanie dla obowiązków dokumentacyjnych powstałych w roku 2018 i 2019 oraz zostanie wprowadzony do systemu prawnego z mocą wsteczną (z dniem 1 stycznia 2018 r.), co oznacza że dotyczyć będzie dokumentacji cen transferowych za lata 2017 – 2018. W tym zakresie byłaby to zmiana prawa wstecz, lecz jest dopuszczalne z punktu widzenia techniki prawodawczej, ponieważ jest to zmiana przepisów prawa podatkowego na korzyść podatnika.
Należy pamiętać, że odroczone zostały tylko obowiązki wynikające z faktu zawierania transakcji z podmiotami powiązanymi. Podatnicy wciąż do końca kwietnia (lub do końca 3 miesiąca po zakończeniu roku obrotowego w przypadku podatników CIT) muszą złożyć roczne zeznanie podatkowe.
DOKUMENTACJA
Do 30 września 2018 r. podatnicy mają obowiązek dokumentowania transakcji oraz innych zdarzeń, dokonanych z podmiotami powiązanymi. Podatnicy ci muszą przedłożyć w urzędzie skarbowym oświadczenie o sporządzeniu kompletnej dokumentacji podatkowej, a tym samym – muszą do tego dnia dokumentację taką przygotować.
Do sporządzenia dokumentacji podatkowej zobowiązani są ci podatnicy (zarówno podatku CIT, jak i PIT), których przychody lub koszty w rozumieniu ustawy o rachunkowości w poprzednim roku przekroczyły równowartość 2 mln EUR. Przychody lub koszty rachunkowe obejmują nie tylko przychody / koszty działalności podstawowej, ale również finansowe i pozostałe operacyjne. Takie podmioty muszą sporządzić dokumentację, jeśli z podmiotami powiązanymi przeprowadziły transakcje, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu lub straty.
Obowiązkiem dokumentacyjnym objęte są jednak tylko istotne zdarzenia. Przepisy nakazują uznawać za transakcje (lub inne zdarzenia) mające „istotny wpływ” takie transakcje (lub zdarzenia), których łączna wartość przekracza w roku podatkowym określone progi. Najniższa – wyjściowa – wysokość progu to równowartość 50 000 euro, z tym że w przypadku podatników, których przychody w rozumieniu przepisów o rachunkowości, w roku poprzedzającym rok podatkowy przekroczyły równowartość:
•2 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 20 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 50 000 euro powiększoną o 5000 euro za każdy 1 000 000 euro przychodu powyżej 2 000 000 euro;
•20 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 100 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 140 000 euro powiększoną o 45 000 euro za każde 10 000 000 euro przychodu powyżej 20 000 000 euro;
•100 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość w roku podatkowym przekracza kwotę stanowiącą równowartość kwoty 500 000 euro.
Istotne jest również to, iż dokumentacja podatkowa została podzielona na trzy rodzaje (poziomy) – w zależności od osiągniętych przychodów/kosztów. Zatem im wyższe były przychody/koszty w poprzednim roku, tym bardziej szczegółowy zakres informacji wymaganych do przygotowania:
• dokumentację podstawową sporządzają te podmioty, których przychody/koszty w poprzednim roku przekroczyły równowartość 2 mln EUR, a jednocześnie były mniejsze niż 20 mln EUR. Przy czym dokumentacja podstawowa obejmuje: 1. dokumentację lokalną; 2. analizę danych porównawczych – analizę benchamarkingową, do sporządzenia której są zobowiązani ci podatnicy, których równowartość przychodów / kosztów przekroczyła 10 mln EUR.
•do sporządzenia master file (dokumentacji grupowej) zobowiązani są podatnicy, których przychody lub koszty przekroczyły równowartość 20 mln EUR, a jednocześnie były mniejsze niż 750 mln EUR.
•podatnicy, których przychody lub koszty były wyższe niż 750 mln EUR, sporządzają raportowanie według krajów (country – by – country reporting).
SANKCJE
Sankcje, jakie grożą podmiotowi za niewykonanie obowiązkowej dokumentacji podatkowej cen transferowych dzielą się na sankcje podatkowe, sankcje karno-skarbowe oraz sankcje karne.
Przede wszystkim, na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o CIT oraz art. 30d ust. 1 ustawy o PIT w przypadku nieprzedłożenia organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej dokumentacji podatkowej cen transferowych, może zostać doszacowany dochód podatnika. Wiąże się to również z drugą konsekwencją, tj. stawką sankcyjną podatku wynoszącą 50%.
Za nieprzedłożenie dokumentacji podatkowej cen transferowych mogą grozić też sankcje karno-skarbowe:
•Grzywna do 120 stawek dziennych – Kodeks karny skarbowy (dalej KKS) w art. 80 § 1 stanowi, że nieprzedłożenie w terminie 7 dni od dnia żądania dokumentacji podatkowej, którą charakteryzuje się na gruncie polskiego prawa podatkowego jako informację podatkową, grozi karą grzywny do 120 stawek. dziennych w przypadku, gdy po przeprowadzonym postępowaniu podatkowym powstanie dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
•Za złożenie nieprawdziwej informacji podatkowej zgodnie z art. 80 § 3 KKS grozi również sankcja w wysokości do 240 stawek dziennych.
•Grzywna do 720 stawek dziennych, kara pozbawienia wolności, albo obydwie kary łącznie – KKS w art. 54 § 1 przewiduje sankcje nie tylko ze względu na niewykonanie czy nieprzedstawienie wymaganej dokumentacji podatkowej, ale także za nierzetelne jej przygotowanie.
Braki w dokumentacji podatkowej cen transferowych mogą być również podstawą dla zastosowania sankcji karnych – kary pieniężnej w wysokości od 1 do 8% przychodu. Zgodnie z Ustawą o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności, jeśli osoba fizyczna działająca w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego w ramach obowiązku lub uprawnienia do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej bądź osoba dopuszczona do działania za zgodą lub wiedzą takiej osoby, popełni przestępstwo skarbowe przeciwko obowiązkom podatkowym określonym w przytaczanym wyżej art. 54 Kodeksu karnego skarbowego.
KOLEJNE ZMIANY
W dniu 16 lipca 2018 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o CIT oraz PIT w zakresie cen transferowych. Proponowane zmiany, jeżeli wejdą w życie, spowodują kolejną rewolucję podatkową – większość obowiązujących obecnie przepisów dotyczących cen transferowych zostanie zniesiona i zastąpiona odrębnym rozdziałem regulującym zagadnienia związane z transakcjami zawieranymi pomiędzy podmiotami powiązanymi. Zmiany w cenach transferowych będą dotyczyły m.in. limitów transakcyjnych, sposobu ustalania cen czy zakresu dokumentacji lokalnej. Nowe regulacje będą miały zastosowanie dla transakcji realizowanych od 2019 roku.